Omaanse Wierook
De mooiste en duurste wierook ter wereld is de zogenaamde “Oman wierook” die wordt verkregen uit de soort Boswellia Sacra. De oude Egyptenaren noemden deze hars het ‘zweet van de goden’.
De robuuste Boswellia sacra-boom gedijt goed in het onherbergzame terrein van de provincie Dhofar in het zuiden van Oman.
De meest waardevolle wierookhars staat bekend als Hojari. Het komt uit een smalle gordel met een droog microklimaat in het Dhofar-gebergte; De handel in wierook bloeide eeuwenlang in deze regio en was een van de belangrijkste commerciële activiteiten in de antieke en middeleeuwse wereld.
De witte wierook(sap) “tranen” die afkomstig zijn van Jabal Samhan of Hasik zijn de beste.
Vanuit Oman begonnen karavanen met duizenden kamelen en slaven beladen met aromatische harsen aan een zware reis van 2000 kilometer door de Arabische woestijn, op weg naar het Egyptische, Babylonische, Griekse en Romeinse rijk; Het werd geëxporteerd naar plaatsen zo ver weg als China (wierookroute).
Omani’s parfumeren hun huizen met wierook om muggen af te weren, en het verbranden ervan na een maaltijd wordt beschouwd als een teken van gastvrijheid. Het wordt ook gebruikt in medicijnen en thee om een gezonde spijsvertering en huid te bevorderen.
Omaanse oogst
Vrijwel alle Omaanse wierook wordt geoogst van Boswellia sacra-bomen die in het wild groeien in de verzengende Dhofar-woestijn en eigendom zijn van lokale stammen.
Het oogsten begint elk jaar in april, omdat de stijgende temperaturen het sap gemakkelijker laten stromen. Werknemers snijden kleine incisies in de bast, waardoor er een melkachtig wit sap vrijkomt dat als kaarsvet langs de boom druipt.
Het sap blijft 10 dagen staan om te stollen tot een gom. Nadat de “tranen” zijn afgeschraapt, snijden de boeren dezelfde plek opnieuw af. Ze herhalen dit proces verschillende keren, en de laatste herfstoogst is degene die de lichtste en meest waardevolle hars oplevert. Na ongeveer vijf jaar wordt het proces onderbroken en wordt de boom pas vijf jaar later opnieuw geoogst.
De laatste tijd zijn de gewaardeerde Boswellia sacra-bomen van Oman echter bedreigd door de toenemende vraag.
Volgens botanicus Joshua Eslamieh, auteur van ‘Boswellia Cultivation: Sacred Frankincense Trees’, ‘heeft de hernieuwde belangstelling voor wierook op de internationale markt de druk op de natuurlijke habitat van Boswellia vergroot.’ Boswellia sacra staat vermeld op de Internationale Rode Lijst van bedreigde diersoorten in de categorie “Bijna bedreigd”.
Wetenschappers wijzen droogte, overbegrazing, insectenaanvallen en illegale oogst door gewapende Somalische smokkelaars aan als redenen voor de achteruitgang van de hars, wat de sultan van Oman er de afgelopen jaren toe heeft aangezet gewapende bewakers in te zetten om de valleien te beschermen.
Volgens projectmanager Dr. Mohsin Al Amri van de Oman Environmental Society is niet-duurzame oogst echter de grootste bedreiging voor de plant.
“Parttimewerknemers, met minder ervaring, beschadigen de bomen door geen gebruik te maken van traditionele oogsttechnieken”, zei hij. “Kleinere, onvolwassen bomen worden geoogst en volwassen bomen worden overgeoogst om aan de groeiende vraag te voldoen.”